Najbardziej znany jest pieprz czarny – drobne, czarne kuleczki, dodawane w całości lub po zmieleniu do potraw. Mówiąc o pieprzu mamy zazwyczaj na myśli pieprz czarny – znaną i powszechnie dostępną przyprawę kuchenną. Ale w średniowieczu pieprz był przyprawą królów i magnatów – był bardzo drogi, gdyż sprowadzano go aż z Indii. W XV wieku, po opłynięciu Afryki przez Portugalczyków i otwarciu drogi morskiej do Indii, cena pieprzu gwałtownie spadła. Dzisiaj uprawia się tę roślinę również w Brazylii, Afryce i rejonie Oceanu Indyjskiego.
Różne kolory pieprzu z tej samej rośliny.
A czy wiecie, że z tej samej rośliny otrzymujemy różne kolory pieprzu, używane do różnego rodzaju dań? Uzyskujemy je poprzez inne rodzaje obróbki, a różnice dotyczą przede wszystkim mocy i intensywności smaku.
Aby uzyskać pieprz czarny (o najostrzejszym smaku ze wszystkich), zbiera się owoce pieprzowca zanim dojrzeją, po czym suszy się je na słońcu i poddaje fermentacji. Uwalnia się enzym zabarwiający otoczkę na kruczoczarną, pozostawiając wewnątrz jaśniejsze ziarno. Dlatego zmielony pieprz czarny nigdy nie jest całkiem czarny. Ten rodzaj pieprzu można dodawać do zup, sosów, potraw mięsnych i ryb, warzyw i marynat.
Z dojrzałych owoców pieprzowca zakonserwowanych w solance lub occie i suszonych uzyskujemy pieprz czerwony . Jest łagodniejszy od czarnego, a dodawać go można do zup, owoców morza, potraw mięsnych i rybnych czy bulionów. I tu ciekawostka: jako pieprz czerwony oferowane są także owoce pieprzowca peruwiańskiego – innej rośliny z gatunku pieprzowatych.
Również z dojrzałych owoców pieprzowca uzyskuje się pieprz biały o łagodnym smaku, ale intensywnym zapachu. Tutaj owoce moczy się w wodzie i pozbawia otoczki, a następnie suszy na słońcu. Zastosowanie: do potraw z drobiu, ryb i jaj, jasnych sosów i zup.
Ziarna do produkcji pieprzu zielonego zbiera się w tym samym momencie, co do pieprzu czarnego. Po zebraniu mrozi się je, a następnie można je zakonserwować w solance. Ten rodzaj pieprzu ma intensywny, ale krótkotrwały smak. Ma zastosowanie dekoracyjne, ale dodaje się go także do sosów, potraw z drobiu, dań mięsnych, ryb i zup.
Inne zastosowania pieprzu.
Oprócz walorów smakowych pieprz ma także wiele innych zalet i zastosowań, nie tylko kulinarnych? Przede wszystkim pieprz stymuluje wydzielanie soków trawiennych w żołądku, poprawiając pracę układu trawiennego. Osoby z problemami trawiennymi mogą spożywać potrawy lekko przyprawione pieprzem. Ze względu na właściwości antybakteryjne i przyspieszenie krzepnięcia krwi można wykorzystywać czarny pieprz do tamowania krwawienia i wspomagania gojenia niewielkich ran. Pieprz może być także kosmetykiem, gdyż ma właściwości antyoksydacyjne i antybakteryjne. Poprawia także krążenie, pomaga otworzyć i oczyścić pory. Olejek eteryczny, którego owoce pieprzu zawierają ok. 2,5% ma właściwości rozgrzewające – mieszanka złożona z 2 łyżeczek oleju pieprzowego i 4 łyżeczek rozmarynowego rozgrzeje i rozluźni przetrenowane, obolałe mięśnie. Ten sam olejek pieprzowy, a właściwie jego zapach hamuje głód nikotynowy. Ale czysty olejek stosujemy tylko w porozumieniu z lekarzem.
Jeżeli męczą cię zatkane zatoki, skuteczna okaże się inhalacja z 5 kropli olejku z czarnego pieprzu z odrobiną olejku eukaliptusowego.
Mawia się również, że garść czarnego pieprzu wsypana do bębna pralki przed rozpoczęciem prania zapobiega blaknięciu kolorów . Czy to prawda? Warto spróbować ☺.
Poza tym pieprz działa rozkurczowo i obniża ciśnienie tętnicze , dotlenia tkanki, ma działanie znieczulające, przynosi ulgę w stanach zapalnych i dolegliwościach reumatycznych (choć tu trzeba uważać, gdyż może powodować miejscowe podrażnienie skóry), a także wzmacnia działanie zarówno innych przypraw, jak i niektórych leków ziołowych i antybiotyków.
Na koniec ciekawostki
Do rodziny roślin pieprzowatych należy podobno około 700 gatunków. Istnieje pieprz ozdobny, który można hodować wyłącznie w tym celu. Ale na przykład liście pieprzu betelowego zmieszane z dodatkami (których skład i proporcje zależą od regionu) można żuć. Taka mieszanka ma działanie orzeźwiające, lekko podniecające i lecznicze – zabija pasożyty i odkaża przewód pokarmowy. Ma też jednak skutki uboczne – barwi na czarno zęby, a ślinę – na czerwono.
Do rodziny Piperaceae należy również wywodzący się z Indonezji pieprz Kubeba. Ma zastosowanie przede wszystkim w medycynie, ale można go również używać jako zamiennika pieprzu czarnego.
A więc pieprz ma więcej zastosowań, niż nam się wydaje. I wcale nie muszą unikać go osoby mające kłopoty np. z wątrobą – po prostu trzeba używać go rozsądnie.
